We kennen allemaal de momenten waarop we terugkijken naar de afgelopen 10 minuten waarin we een hele zak chips en twee repen chocolade naar achteren hebben geduwd (haast zonder te kauwen). Dit zijn geen goede momenten. Het goede nieuws is, dat ze niet (meer) voor hoeven te komen.
Je komt thuis na een lange dag werken, bent moe, het ging niet zo lekker en je bent gefrustreerd. Voordat je het weet zit je met een zak chips op de bank, en probeer je de dag te vergeten. We kennen allemaal wel het gevoel dat we iets lekkers willen eten om niet te hoeven dealen met de frustratie, of het verdriet dat we voelen. Of misschien wel om onszelf te belonen. Maar wanneer dit vaker voorkomt, en het in de weg komt te zitten van je gezondheid én de doelen die je hebt voor jezelf, dan wordt het iets om op te lossen.
Wat houdt het in?
Zoals velen het kennen is emotie-eten het verminderen van vervelende emoties met eten. Eten haalt het nare gevoel even weg, verlicht je even van de stress. Maar het komt niet alleen voor in combinatie met vervelende gevoelens, het is ook vaak een beloningssysteem voor als iets goed is gegaan of we tevreden zijn. Wie kent het niet? ‘Oh nu heb ik wel een [vul maar in] verdiend!’ De basis bij emotie-eten ligt aan het koppelen van een (vervelende of fijne) emotionele staat aan eten. Door het koppelen van een bepaald gevoel ontstaat er een gewoonte gekoppeld aan deze emotie of staat van zijn.
De basis bij emotie-eten ligt aan het koppelen van een emotionele staat aan eten.
Als je hier last van hebt dan zal de eerste alinea je vast bekend voorkomen. Wat we op zo een moment doen is afleiding zoeken van de emoties die we ervaren, even niet ermee dealen en vooral niet het probleem oplossen. Het eten geeft afleiding om weer even vooruit te komen.
Helpt emotie eten?
Op lange termijn helpt emotie-eten niet. Achteraf voel je je vervelend, de problemen zijn niet opgelost en waarschijnlijk loop je morgen weer tegen hetzelfde probleem aan. Dit zal weer leiden tot hetzelfde gedrag, namelijk, emotie-eten. Hierdoor komen we in een vicieuze cirkel. Probleem → Emotie-eten → Probleem niet oplossen → Probleem → emotie-eten etc.
Hierdoor wordt het probleem groter, de gewoonte van het emotie eten versterkt en het wordt moeilijker om hiermee te stoppen. Als het ware creëren we onze eigen gewoonte in het emotie eten.
Hoe ga je er dan mee om?
Als je hier daadwerkelijk last van hebt dan heb je je waarschijnlijk al vaak voorgenomen om er iets aan te veranderen. Hier gaat het alleen vaak mis. We nemen iets voor zonder een duidelijke strategie te hebben hoe we dit gaan doen. Dit is als jezelf voornemen te gaan trainen, de sportschool in te lopen en maar eventjes ergens aan gaan hangen, zonder enig idee te hebben wat je doet. De kans is uitzonderlijk groot dat je snel opgeeft.
Maar wat dan? Allereerst is het belangrijk om een strategie te hebben. Met de volgende stappen creëer je voor jezelf een duidelijke strategie om het probleem aan te pakken. Hiervoor moeten we eerst weten waarom we dit doen.
1. Onderzoek waar je eetbuien vandaan komen
Hoe komt het dat je vaak teveel eet? Wanneer komt dit voor? Het kan helpen om een klein dagboek bij te houden, waarin je opschrijft wanneer dit voorkomt, in welke situatie en welk gevoel je had voor het emotie-eten. Dit helpt met het herleiden naar de oorzaken.
Het kan moeilijk zijn om dit te doen, omdat het erg confronterend werkt. Desalniettemin zullen we onszelf moeten confronteren hiermee voordat we echt iets kunnen veranderen.
2. Wat is de echte achterliggende behoefte?
Elke gewoonte heeft een positieve intentie. Dat betekent dat we met alles wat we doen iets proberen te bereiken, hoe vervelend of ongezond deze gewoonte ook kan zijn, voor ons heeft het een functie. Ook het emotie-eten. Onderzoek dus waar je behoefte aan hebt. Ervaar je veel stress, en leidt dat tot het emotie-eten? Vind een manier om de stress te verminderen op een gezonde, goede manier. Het onderzoeken van de echte achterliggende behoefte brengt je tot het daadwerkelijke probleem achter het emotie-eten. Niet alleen zal dit je helpen om het emotie-eten op te lossen, maar ook verder vooruit te komen in het leven. Dit probleem zit je namelijk in de weg.
Hier heb je alvast wat ideeën:
Stress – ademhalingsoefeningen, mediteren, even socialisen of tijd maken voor je favoriete hobby
Eenzaamheid – Bel een vriend of vriendin, maak een wandeling met iemand of stuur iemand een berichtje
Verdriet – Maak een lijst van alles waar je dankbaar voor kan zijn op dit moment, spreek af met vrienden of vriendinnen of bel iemand op
Verveling – Werk aan een project, ga een boek lezen, even de deur uit of plan serieuze tijd in voor een van je hobby's (of creëer een nieuwe)
Angstgevoelens – Spreek je uit naar een vriend, mediteer, ga sporten of zoek hulp van een vertrouwenspersoon
3. Wat als het probleem niet meteen op te lossen is?
Het komt wel eens voor dat het probleem wat deze emoties veroorzaakt, niet direct op te lossen is. Als het probleem niet direct op te lossen is, zoek dan activiteiten die je kunnen helpen om afleiding te vinden, terwijl je aan het probleem werkt op lange termijn. Dit is bijvoorbeeld het lezen van een boek, wandelingen maken, bellen met een goede vriend of vriendin of een hobby oppakken. Deze activiteiten zorgen ervoor dat je met iets anders bezig kan zijn. Let wel: Zorg ervoor dat je voor je start met deze activiteiten eerst een actieplan maakt voor je probleem. Zonder actieplan leidt dit namelijk ook alleen maar tot uitstelgedrag en zal je het probleem nooit daadwerkelijk oplossen.
4. Ervaar je gevoelens
Bovenstaand werkt goed om inzicht te krijgen in je gevoelens. Desalniettemin is het net zo waardevol om je gevoelens te ervaren en verduren. Naarmate tijd vordert zal je merken dat de intensiteit afneemt. Onthoud hierbij dat je gevoelens niet bepalen wie jíj bent. Je bent niet boos, gefrustreerd of gestrest. Je voelt je boos, gefrustreerd of gestrest.
Het ervaren van je gevoelens doe je simpelweg door even niets te doen op het moment dat je ze voelt, te zitten en te ervaren tot je merkt dat de intensiteit afneemt. Het klinkt simpel, maar het is moeilijker dan je denkt. Vooral als je er een gewoonte van hebt gemaakt om je emoties te ontlopen.
5. Zorg goed voor jezelf
Emotie-eten ontstaat sneller als je slecht voor jezelf zorgt. Denk aan onvoldoende slaap, een ongezond eetpatroon waardoor je je niet energiek voelt, of juist veel stress op het werk. Een belangrijke stap is dus om goed voor jezelf te zorgen. Maak tijd voor jezelf en zorg voor voldoende slaap en ontspanning.
Zoek iemand om je te helpen
Als je met bovenstaande punten niet uit de voeten kan, of het gevoel hebt dat je dit niet alleen kan, zoek dan iemand die je hierbij kan helpen. Dit kan een coach zijn, die je helpt om een goede strategie te vinden voor het emotie-eten, maar in sommige gevallen zal je iemand nodig hebben die je leert om te gaan met je emoties, waar deze vandaan komen en hoe je hiermee omgaat op een gezonde manier.
Er zijn genoeg professionals daadwerkelijk gespecialiseerd in omgaan met eetproblemen, een eetstoornis of het verwerken van emoties. Bij twijfel, zoek altijd een professional.
Comments